Welke mogelijkheden hebben hedendaagse burgers om gezamenlijk richting te geven aan hun samenleving? Volgens Hans Blokland komt de politieke onvrede in onze westerse democratieën in hoge mate voort uit het wijdverbreide gevoel, dat deze mogelijkheden tamelijk beperkt zijn geworden. Mensen lijken overgeleverd aan anonieme structuren en processen die hen realiteiten opdringen waarvoor zij mogelijk niet hadden gekozen wanneer zij hadden beschikt over reële keuzemogelijkheden.
In Pluralisme, Democratie en Politieke Kennis onderzoekt de auteur de voedingsbodem en de manifestaties van onze politieke machteloosheid aan de hand van de politieke theorie van het pluralisme. Deze door de moderniteit doordrenkte visie op maatschappij en democratie is binnen de politicologie decennialang dominant geweest en lijkt vandaag in de praktische politiek algemeen geaccepteerd. Omdat tevens de kritiek op het pluralisme uitgebreid aan de orde komt, vormt dit boek bovendien een schets van de geschiedenis van de politieke wetenschap in de twintigste eeuw. Niet eerder werd over een dusdanig lange periode geanalyseerd welke inzichten over politiek, bestuur en beleid deze wetenschap heeft opgeleverd, of zou kunnen opleveren.
Glashelder formulerend, nimmer kiezend voor de brede armzwaai en de makkelijke polemiek, altijd op zoek naar de nuance, tegelijkertijd resoluut en duidelijk in zijn standpunten, rehabiliteert de auteur niet alleen de politiek, maar ook het fundamentele debat over de inrichting van onze samenleving.
Increasingly the constitutional, legal, political and other devices by means of which people were traditionally supposed to ensure some influence over the shaping of their lives and their society – if only negative influence – are becoming ineffective. This is not merely in the sense in which they have always been ineffective for the “labouring poor” in any but a trivial manner, but that they are increasingly irrelevant to the actual machinery of technocratic and bureaucratized decision. ‘Politics’ are reduced to public relations and manipulations. Decisions as vital as war and peace not merely by-pass the official organs for them, but may be taken – by a handful of central bankers, by a president or prime minister with one or two backroom advisors, by an even less identifiable interlocking of technicians and executives – in ways which are not even formally open to political control.
Eric Hobsbawn (1971: 31)
As it is not a settled question, you must clear your mind of the fancy with which we all begin as children, that the institutions under which we live, including our legal ways of distributing income and allowing people to own things, are natural, like the weather. They are not. Because they exist everywhere in our little world, we take it for granted that they have always existed and must always exist, and that they are self-acting. That is a dangerous mistake. They are in fact transient makeshifts; and many of them would not be obeyed, even by well-meaning people, if there were not a policeman within call and a prison within reach.
George Bernard Shaw (1928: 1)
Pluralisme, Democratie en Politieke Kennis – Voorwoord en Inhoudsopgave PdF
Pluralisme, Democratie en Politieke Kennis – Boek PdF
Pluralisme, Democratie en Politieke Kennis – Bibliografie en Registers PdF